Πολύ περισσότερο από τον Στίβεν Σπίλμπεργκ, ο οποίος παραιτήθηκε από τη θέση του συμβούλου για τις ολυμπιακές εκδηλώσεις εξαιτίας της απροθυμίας της κινεζικής κυβέρνησης να ασκήσει πιέσεις στο Σουδάν για τη γενοκτονία στο Νταρφούρ, η ΔΟΕ έχει ειδική υποχρέωση να αναλάβει δράση. Από τη στιγμή που οι υπεσχεθείσες βελτιώσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα ήταν quid pro quo για την ανάθεση των Αγώνων στο Πεκίνο, πώς μπορεί να συνεχίζει σα να μην έχει συμβεί τίποτα, όταν το αίμα ρέει στους δρόμους της Λάσα;

Αν δεν ενεργήσουν προς την κατεύθυνση της άσκησης πίεσης προς το Πεκίνο, συμφώνως προς τις υποχρεώσεις τους, κινδυνεύουν αυτοί οι Ολυμπιακοί Αγώνες να μείνουν στη μνήμη όπως εκείνοι του Βερολίνου το 1936. Ηδη, από δύο κορυφαίους πνευματικούς και πολιτιστικούς ηγέτες του κόσμου, το πνεύμα των Ολυμπιακών του Πεκίνου έχει συνδεθεί με τη λέξη «γενοκτονία». Εάν η ΔΟΕ και ο υπόλοιπος κόσμος δεν πιέσουν το Πεκίνο να σταματήσει την καταστολή και να βελτιώσει τώρα τα πεπραγμένα του στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ένα μποϊκοτάζ των Αγώνων θα αρχίσει να γίνεται αποδεκτό ως δικαιολογημένο. Οι Θιβετιανοί έχουν επί μακρόν ζήσει υπό την καταπίεση του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Το 1959, όταν ο Δαλάι Λάμα κατέφυγε εξόριστος στην Ινδία, η εξέγερση των Θιβετιανών κατεστάλη βίαιως με σφαγή που κράτησε πάνω από ένα χρόνο. Τότε έγινε η αρχή και έκτοτε πάνω από ένα εκατομμύριο Θιβετιανοί έχασαν -σύμφωνα με πληροφορίες- τη ζωή τους εξαιτίας της πολιτικής της κινεζικής κυβέρνησης. Το 1989, ο τωρινός ηγέτης του Κινεζικού Κόμματος και τότε κυβερνήτης της επαρχίας Χου Τζιντάο ήταν αυτός που διέταξε την καταστολή ακόμα μίας εξέγερσης στη Λάσα. Εφερε μέσα στην πόλη το στρατό για να σκοτώνει τους ανθρώπους στο δρόμο. Και φυσικά όλοι ξέρουν τι συνέβη στην πλατεία Τιενανμέν εκείνη την ίδια χρονιά.

Ας είμαστε ξεκάθαροι. Χωρίς ανθρώπινα δικαιώματα και κράτος δικαίου, ούτε οι Θιβετιανοί ούτε η πλειοψηφία των Κινέζων Χαν είναι ασφαλείς έναντι των διώξεων στις οποίες επιδίδονται κατά βούληση οι κινεζικές αρχές. Τα πολυακουσμένα ψέματα και η προπαγάνδα δεν περνάνε πια. Στο παρελθόν, πολλοί Κινέζοι Χαν δεν γνώριζαν το τι περνούσαν οι Θιβετιανοί. Τώρα, χάρη στα ταξίδια, τον τουρισμό, τα κινητά τηλέφωνα και το Ιντερνετ, οι Χαν στην πλειονότητά τους αντιλαμβάνονται ότι ο αγώνας των Θιβετιανών κατά της τυραννίας είναι ίδιος με το δικό τους.

Ασφαλώς, για να αναδείξουν το «ειρηνικό» τους πρόσωπο, οι κινεζικές αρχές δήλωσαν πρόθυμες να λύσουν το θέμα του Θιβέτ μέσω διαπραγματεύσεων. Ομως, όπως συμβαίνει και με την υπόθεση του Νταρφούρ, τίποτα ειλικρινές δεν υπάρχει πίσω από αυτήν τη δεδηλωμένη προθυμία, και είναι ακριβώς γι' αυτό που πρέπει να ασκηθεί διεθνής πίεση.

Αν κάτι έμαθα όλα αυτά τα χρόνια που αγωνίζομαι για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα είναι πως μόνο η διεθνής πίεση, σε συνδυασμό με την πίεση εκ των έσω, μπορεί να παραγάγει απτά αποτελέσματα. Ο λόγος για τον οποίο η απροθυμία του Ζακ Ρογκ να πιέσει το Πεκίνο αυτή τη στιγμή αποτελεί τραγωδία, είναι ότι αυτοί οι Ολυμπιακοί συνιστούν το πιο κομβικό σημείο στη σύγχρονη ιστορία της Κίνας. Εχοντας προσκαλέσει ευγενικά τον κόσμο σε... τσάι φιλοξενώντας τους Ολυμπιακούς, οι ηγέτες του Κομμουνιστικού Κόμματος κατέστησαν το ανάκτορο της εξουσίας τους παγκόσμιο γυάλινο σπίτι. Δε μπορούν πλέον να δείχνουν το χαμογελαστό πρόσωπο «μιας ειρηνικής ανόδου» στον κόσμο και το ανηλεές πρόσωπο μιας άγριας καταστολής στο εσωτερικό. Οι Ολυμπιακοί θα αναγκάσουν την Κίνα να δείξει το πραγματικό της πρόσωπο. Μόνο η διεθνής πίεση, από τη ΔΟΕ και άλλους, θα διασφαλίσει ότι θα είναι το πρόσωπο που όλοι θέλουμε να δούμε.
                                                                                    Tου WEI JINGSHENG*

To 1968 στον κόσμο

2 Ιανουαρίου: Πραγματοποιείται στην Νότια Αφρική η πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση καρδιάς από τον χειρούργο Κρίστιαν Μπάρναρντ αν και ο ασθενής  πέθανε μερικές ημέρες αργότερα

5 Ιανουαρίου: Εκλέγεται γενικός γραμματέας του Κ.Κ.Τσεχίας ο Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ αντικαθιστώντας τον Αντονίν Νοβότνι που είχε αρχίσει μία αργή διαδικασία φιλελευθεροποίησης· τον Μάρτιο ο Νοβότνι αποχωρεί και από την προεδρία.

22 Ιανουαρίου: Δικαστήριο καταδικάζει τον Μίκη Θεοδωράκη για αντίσταση και περιύβριση αρχής (είχε συλληφθεί τον Αύγουστο του 1967). Αποφασίζεται ο εκτοπισμός του, μαζί με την οικογένεια του, στην Ζάτουνα της Αρκαδίας.

23 Ιανουαρίου: Το αμερικανικό κατασκοπευτικό σκάφος Pueblo βρίσκεται σε αποστολή συλλογής πληροφοριών για λογαριασμό της NSA στα ανοιχτά της Βορείου Κορέας όταν το καταλαμβάνει το ναυτικό της χώρας μαζί με το πλήρωμά του. Οι όμηροι απελευθερώθηκαν τον Δεκέμβριο του 1968 αλλά το Pueblo παραμένει στην Βόρειο Κορέα.

30 Ιανουαρίου: Αρχίζει ευρεία αντεπίθεση των Βιετκόνγκ στο νότιο Βιετνάμ που συνεχίζεται μέχρι για μήνες. Την επόμενη ημέρα, στις 31 Ιανουαρίου, οι Βιετκόνγκ επιτίθενται στην πρεσβεία ΗΠΑ στη Σαϊγκόν.

1 Φεβρουαρίου: Καταγράφεται στους δρόμους της Σαϊγκόν μία από τις πιο γνωστές εικόνες του πολέμου στο Βιετνάμ: ο αρχηγός της αστυνομίας του Νοτίου Βιετνάμ Νγκουιέν Νγκοκ Λοάν δολοφονεί εν ψυχρώ στη μέση του δρόμου ένα μέλος των Βιετκόνγκ, το Νγκουεν βαν Λεμ.

6 Φεβρουαρίου: Αρχίζουν, και διαρκούν μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου, οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στη Γκρενόμπλ.

8 Φεβρουαρίου: Τρεις νεκροί στο Όραντζμπουργ (Orangeburg) της Νότια Καρολίνας όταν οι αστυνομικοί άνοιξαν πυρ κατά πλήθους που διαμαρτύρονταν στο Πανεπιστήμιο για τον διαχωρισμό λευκών και μαύρων στα πανεπιστήμια.

17 Φεβρουαρίου: 12η Ολομέλεια του ΚΚΕ στη Βουδαπέστη. Διάσπαση του κόμματος.

Μάρτιος και επόμενοι μήνες: καταλήψεις πανεπιστημίων και διαδηλώσεις φοιτητών στην Ισπανία, τη Βραζιλία (3 νεκροί), την Ιταλία, την Ιαπωνία και την Βρετανία.

1 Μαρτίου: Συμπλοκές φοιτητών και αστυνομικών στο κέντρο της Ρώμης με εκατοντάδες τραυματίες και 150 συλλήψεις.

8 Μαρτίου: Φοιτητικές διαμαρτυρίες στην Πολωνία και επόμενες ημέρες με αφορμή την απαγόρευση από την κυβέρνηση θεατρικού έργου. Χιλιάδες συλλήψεις και εκκαθαρίσεις σε πανεπιστήμια

16 Μαρτίου: Αμερικανοί στρατιώτες εισβάλλουν στο χωρίο Μάι Λάι το πυρπολούν και δολοφονούν 400-500 αμάχους χωρικούς. Παρά την αρχική συγκάλυψη, το περιστατικό έγινε γνωστό κυρίως από τις καταγγελίες στρατιωτών. Την ίδια ημέρα ανακοινώνει την υποψηφιότητα του ο Ρόμπερτ Κένεντι.

22 Μαρτίου: Κατάληψη στην πρυτανεία του Πανεπιστημίου της Nanterres με αρχηγό τον από τον Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ μέχρι την 1η Απριλίου.

27 Μαρτίου: Σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα στην κεντρική Ρωσία ο πρώτος αστροναύτης, ο Γιούρι Γκαγκάριν

Απρίλιος: Ντούμπτσεκ, «Δρόμος της Τσεχοσλοβακίας προς τον σοσιαλισμό»

2 Απριλίου: Ο Αντρέας Μπάαντερ και η Γκούντρουν Ένσλιν τοποθετούν βόμβες στη Φρανκφούρτη· αργότερα συνελήφθησαν. Είναι η πρώτη επιχέιρηση του ζεύγους, χρόνια πριν τη RAF.

2 Απριλίου: Πρεμιέρα της ταινίας 2001, Οδύσσεια του διαστήματος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

4 Απριλίου: Δολοφονήθηκε στο Μέμφις ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Στα επεισόδια των επόμενων ημερών στις ΗΠΑ χάνουν την ζωή τους 12 άνθρωποι.

6 Απριλίου: Ένοπλη σύγκρουση με νεκρούς ανάμεσα σε Μαύρους Πάνθηρες και την αστυνομία στο Όκλαντ της Καλιφόρνιας.

11 Απριλίου: Δολοφονική απόπειρα κατά του Ρούντι Ντούτσκε, ηγέτη του γερμανικού φοιτητικού κινήματος. Ο Ντούτσκε πέθανε το 1979 από τα σοβαρά προβλήματα υγείας που του προκάλεσαν το τραύματα. Την ίδια ημέρα, και με αφορμή την απόπειρα κατά του Ντούτσκε, φοιτητές και σπουδαστές πολιορκούν τις εκδόσεις Springer στο Βερολίνο.

11 Απριλίου: Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζονσον υπογράφει τον νόμο Civil Rights Act 1968 που παρέχει περισσότερα δικαιώματα στους αφροαμερικανούς.

23 Απριλίου: Κατάληψη του Πανεπιστημίου Columbia από τους φοιτητές του (μέχρι 30/4) σε διαμαρτυρία για τον πόλεμο στο Βιετνάμ. Οι καταληψίες ανακαλύπτουν στοιχεία για τις διασυνδέσεις του πανεπιστημίου με το Πεντάγωνο.

29 Απριλίου: Πρεμιέρα του μιούζικαλ Hair.

Αρχή των γεγονότων στην Μπιάφρα (ανακήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Νιγηρία το 1967)

2 Μαΐου: Κλείνει η Σορβόνη με απόφαση των πρυτανικών αρχών.

6 Μαΐου: Πρώτη φοιτητική διαδήλωση στο Παρίσι, οδοφράγματα και εκατοντάδες συλλήψεις από την αστυνομία.

10 Μαΐου: Διαδήλωση, οδοφράγματα, συγκρούσεις με αστυνομία στην αριστερή όχθη του Σηκουάνα. Μεταμεσονύχτιες συγκρούσεις με την αστυνομία μέχρι το επόμενο πρωί.

13 Μαΐου: Γενική πανεργατική απεργία και διαδήλωση 1 εκατομμυρίου στο κέντρο του Παρισιού. Ανοίγει η Σορβόννη και την καταλαμβάνουν οι φοιτητές

16 Μαΐου: Γενικευμένες απεργίες, καταλήψεις εργοαστασίων από τους εργάτες (και τις επόμενες ημέρες) και διόγκωση του ποσοστού των εργατών που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις.

24 Μαΐου: Απόπειρα να πυρποληθεί το χρηματιστήριο του Παρισιού

25 Μαΐου: Συμφωνία της κυβέρνησης και των εργαζομένων για καλύτερες συνθήκες εργασίας

30 Μαΐου: Διαδήλωση περίπου 500.000 ανθρώπων στο Παρίσι κατά του Ντε Γκωλ

31 Μαΐου: Διάλυση εθνοσυνέλευσης και προκήρυξη εκλογών για τις 23 Ιουνίου.

3 Ιουνίου: Απόπειρα δολοφονίας κατά του Άντι Γουόρχολ από την Βάλερι Σολάνας

5 Ιουνίου: Δολοφονία του Ρόμπερτ Κένεντι κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του στη Καλιφόρνια· πέθανε την επόμενη ημέρα από τα βαριά τραύματα που υπέστη.

16 Ιουνίου: Ανακατάληψη Σορβόνης από την αστυνομία

23 Ιουνίου: Εκλογές στη Γαλλία και νίκη των Γκωλιστών

27 Ιουνίου: Μανιφέστο των 2000 λέξεων που καλεί πολίτες της Τσεχοσλοβακίας να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις

10 Ιουλίου: Παραίτηση Πομπιντού

17 Ιουλίου: Πραξικόπημα στο Ιράκ και άνοδος στην θέση του αντιποέδρου του επαναστατικού Συμβουλίου γιο τον αντάμ Χουσεΐν

23 Ιουλίου: Mάχη με αφοαμερικανούς ενόπλους και αστυνομία στο Οχάιο

25 Ιουλίου: Ο Πάπας Παύλος Στ' εκδίδει την εγκύκλιο Humane vitae (Για την Ζωή του Ανθρώπου) όπου καταδικάζει την αντισύλληψη και τις εκτρώσεις.

5 Αυγούστου: Στο συνέδριο του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων (RNC) στο Μαϊάμι εκλέγεται ο Ρίτσαρντ Νίξον σαν υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου· επιλέγει και τον Ελληνοαμερικάνο Σπίρο Άγκνιου για την θέση του αντιπροέδρου

13 Αυγούστου: Ο Αλέκος Παναγούλης προσπαθεί να ανατινάξει το αυτοκίνητο του Γεώργιου Παπαδόπουλου. Η απόπειρα αποτυγχάνει και ο Παναγούλης συλλαμβάνεται την ίδια ημέρα· μεταφέρεται σε στρατιωτικές φυλακές, βασανίζεται και κρατείται μέχρι την δίκη του.

20 Αυγούστου: Ρωσικά και άλλα στρατεύματα του Συμφώνου της Βαρσοβίας εισβάλλουν στην Τσεχοσλοβακία και στη πρωτεύουσά της Πράγα. Καταστολή της άνοιξης της Πράγας, 72 νεκροί και συλλήψεις. Ο Ντούμπτσεκ καλεί το λαό να μην αντισταθεί.

22 Αυγούστου: Ταραχές και αντιπολιεμικές διαδηλώσεις στο Σικάγο με αφορμή το Συνέδριο των Δημοκρατικών που ορίζει σαν υποψηφίους για τις εκλογές τον Χ.Χαμφρι και τον Εντ.Μάσκι.

7 Σεπτεμβρίου: Μέλη φεμινιστικών οργανώσεων διαμαρτύρονται για τον διαγωνισμό ομορφιάς Μις Αμέρικα, σε μία πρώτη εκδήλωση αυτού του τύπου κατά της εκμετάλλευσης των γυναικών.

29 Σεπτεμβρίου: Χουντικό δημοψήφισμα για το Σύνταγμα. Εγκρίνεται με πολύ μεγάλη πλειοψηφία αλλά κανείς δεν αμφιβάλλει ότι το αποτέλεσμα είναι νόθο.

2 Οκτωβρίου: Φοιτητικές διαδηλώσεις στην πόλη του Μεξικό +100 νεκροί

8 Οκτωβρίου: Αρχή πολύμηνης επιχείρησης στο δέλτα του Μεκόνγκ για να παρεμποδιστεί ο ανεφοδιασμός των Βιετκόνγκ

11 Οκτωβρίου: Το Απόλλων 7 πραγματοποιεί την πρώτη επανδρωμένη πτήση του προγράμματος που σε λιγότερο από ένα χρόνο θα στείλει τους πρώτους Αμερικανούς στην Σελήνη.

12 Οκτωβρίου: Αρχίζουν οι 19οι Ολυμπιακοί αγώνες στην πόλη του Μεξικού· διαρκούν μέχρι τις 27 Οκτωβρίου. Ο Τόμι Σμιθ και ο Τζον Κάρλος (ΗΠΑ, πτώτος και τρίτος αντίστοιχα στα 200μ) υψώνουν την γροθιά τους στην απονομή των μεταλλίων τους στις 16 Οκτωβρίου· η ΔΟΕ τους αφαιρεί τα μετάλλια και απαγορεύει την συμμετοχή τους στους Αγώνες δια βίου. Ο Ντικ Φόσμπερι εισάγει την νέα μέθοδο στο άλμα σε ύψος.

20 Οκτωβρίου: Ο Αριστοτέλης Ωνάσης και η Τζάκι Κένεντι, χήρα του  δολοφονημένου προέδρου Τζον Φ. Κένεντι, παντρεύονται στο ιδιόκτητο νησί του Ωνάση, τον Σκορπιό.

31 Οκτωβρίου: Ο πρόεδρος Τζόνσον, επικαλούμενος την σχετική πρόοδο στις συνομιλίες για το Βιετνάμ στο Παρίσι, κηρύσσει ανακωχή που τίθεται σε από την επόμενη ημέρα.

1 Νοεμβρίου: Πεθαίνει ο Γεώργιος Παπανδρέου· ήταν σε κατ'οίκον περιορισμό από το 1967. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι παραβρίσκονται στην κηδεία του στις 3/11.

5 Νοεμβρίου: Ο Ρίτσαρντ Νίξον κερδίζει τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ.

17 Νοεμβρίου: Καταδίκη του Αλέξανδρου Παναγούλη σε θάνατο· η ποινή του μετά από τη διεθνή κατακραυγή που ξεσηκώθηκε περιορίζεται σε ισόβια. Θα παραμείνει φυλακισμένος μέχρι και το 1973.

22 Νοεμβρίου: Κυκλοφορεί το White album των Beatles, επηρεασμένο από τα ταξίδια του συγκροτήματος στην Ινδία, στις αρχές του έτους.

2 Δεκεμβρίου: Η ιταλική αστυνομία βάλλει κατά διαδηλωτών στην Αβόλα. Δύο νεκροί και πολλοί τραυματίες.

24 Δεκεμβρίου: Το Απόλλων 8 είναι το πρώτο επανδρωμένο διαστημόπλοιο που πραγματοποιεί περιφορά γύρω από τη Σελήνη εκείνη την ημέρα.